Cổng tam quan được khá nhiều người quan tâm. Đây là một loại cổng thường được xây dựng tại các đền chùa, đình miếu, dinh thự, thậm chí là các nhà họ,… Cổng có 3 lối đi, tuy nhiên, người ta thường chỉ đi vào bằng cửa ở hai bên hông.
Theo những gì được ghi lại trong hệ thống sử sách Hán Nôm và Đại Việt sử ký toàn thư, Thiền uyển tập anh,… thì cổng này đã xuất hiện từ rất lâu đời, vào khoảng giai đoạn Lý Trần, đây là thời điểm mà Phật giáo tại nước ta cực kỳ hưng thịnh. Trong tổng thể kiến trúc đền chùa thời Lý Trần thì đây chính là một cá thể không thể thiếu.
Cổng gồm có 3 lối đi, trong đó, lối đi chính giữa là lớn nhất. Vách cổng thường được xây dựng từ vật liệu gỗ hoặc là tường gạch hay đá. Phía hai bên cổng nhỏ đắp câu đối viết bằng chữ Hán, trên trán cửa là nơi để ghi tên chùa hoặc tên cửa. Phía trên cổng có lợp mái được chạm khắc bằng những mẫu hoa văn đẹp mắt, tinh tế, kỹ xảo.
Chất liệu để xây dựng cổng tam quan trong những năm gần đây là những khối đá tự nhiên mà thông thường là xanh đen hoặc xanh rêu. Với chất liệu đá xanh đen khi lên tổng thể sẽ tạo ra màu sắc bắt mắt vừa mang tính thẩm mỹ vừa đảm bảo độ bền cùng với dòng chảy thời gian.